Projekt instrukcji wydawniczej Biblioteki Klasyków Filozofii z b.d.

BIBLIOTEKA KLASYKÓW FILOZOFII:

PROJEKT INSTRUKCJI WYDAWNICZEJ

 n        Instrukcja wychodzi z założenia, że Bibliotek Klasyków Filozofii przeznaczona jest przede wszystkim dla pracujących na polu filozofii lub przygotowujących się do tej pracy, nie jest zaś wydawnictwem popularnym, nie powinna więc obciążać się informacjami potrzebnymi tylko dla celów popularyzacyjnych. Nie powinna jednak – jak to było w „Tłumaczeniach Klasyków Filozofii” P.A.U. – ograniczać się do samego przekładu. Powinna ponadto zawierać wstęp historyczny, indeks rzeczowy, słownik terminów, objaśnienia i dokładnie rozczłonkowany wykaz treści.
       n        1. Każdy tom wydawnictwa powinien zawierać WSTĘP HISTORYCZ[NY]. Wstęp ten obejmowałby jednak tylko fakty dotyczące przełożonego dzieła; kiedy było napisane, przez kogo, w jakich warunkach, w jakim celu itd. Nie obejmowałby pełnego życiorysu autora, lecz tylko te zeń dane, które potrzebne są do zrozumienia danego dzieła. W tych samych rozmiarach podawałby też wiadomości o innych dziełach tegoż autora. Wyjątek stanowiliby autorzy mniej znany. [G]dzie wstęp i życioryc autora musiałby być obszerniejsze i zastąpić nieistniejącą albo trudną do otrzymania literaturę przedmiotu. Wstęp powinien też wyjaśnić z jakiego wydania czy rękopisu dokonany został przekład. Powinien też zaznaczyć szczególne trudności, które przekład napotkał.
 n        2. Każdy tom powinien zawierać INDEKS RZECZOWY. Ewentualnie także INDEKS NAZWISK.
 n        3. Każdy tom powinien zawierać SŁOWNIK TERMINÓW, wyjaśniający, jakim terminom oryginału odpowiadają terminy przekładu. Słownik ten może być połączony z indeksem rzeczowym.
 n        4. Każdy tom powinien zawierać OBJAŚNIENIA. Jednakże te tylko, które są potrzebne bardziej zaawansowanym czytelnikom, dla których w pierwszym rzędzie przeznaczone jest wydawnictwo.Objaśnienia te sprowadzają się do dwu kategoryj: 1. do zaznaczenia miejsc tekstu, które mogą być rozumiane rozmaicie /rzecz nie rzadka w tekstach starożytnych/, 2. do wytłumaczenia wyrażeń, nazwisk i faktów dawniejszych, wspomnianych w tekście, a dziś zapomnianych i większości czytelników nic nie mówiących. Natomiast nie jest potrzebne objaśnianie 1. wyrażeń filozoficznych i innych, które dziś pozostały żywe, 2. komentowanie tekstu /chyba że zachodzi wyraźna rozbieżność między komentatorami/ i 3. zaznaczanie poglądów tekstu, z którymi tłumacz się nie solidaryzuje, które są nietrafne, błędne, przestarzałe, przezwyciężone przez dalszy rozwój myśli. Objaśnień takich i uwag krytycznych nie należy dawać, gdyż nie odpowiadają charakterowi Biblioteki, powiększałyby niepotrzebnie je[j] rozmiary, prowadziły do powtórzeń, wysuwały na pierwszy plan osobę tłumacza i komentatora, podczas gdy powinna na nim stać osoba autora dzieła tłumaczonego.
 n        5. Każdy tom powinien zawierać wykaz TREŚCI i szczegółowe jej ROZCZŁONKOWANIE, bardziej szczegółowe niż to, jakie dawała większość klasyków. Ten rozczłonkowany wykaz treści może być podany przed lub po tekście lub także na marginesach tłumaczenia jako tytuły paragrafów. W każdym razie musi to być przeprowadzone jednolicie we wszystkich tomach.
 n        6. Instrukcja niniejsza dotyczy również reedycyj polskich dzieł filozoficznych, z tą tylko różnicą, że odpadają tu słowniki. Tomy poświęcone filozofii polskiej powinny stanowić oddzielną SERIĘ. Serię drugą, tzn. serię przekładów stanowiłyby łącznie wszystkie inne tomy.
 n        7. Właściwym formatem BIBLIOTEKI byłaby ósemka 24/16 cm. Format taki miały ostatnie „Tłumaczenia Klasyków P.A.U., natomiast druk ich był zbyt gęsty, interlinia byłaby pożądana.
 n        8. Redakcja Biblioteki wyda instrukcję dla tłumaczy, jak mają postępować w wątpliwych sprawach językowych, np. jak pisać obce nazwiska i w jakim brzmieniu podawać obce imiona.

 n             n             n             n             n             n        /-/ W. Tatarkiewicz

 n         Terminologia! dla XXX