List do Komitetu Biblioteki Klasyków Filozofii z 18.07.1951
R.Ingarden n Zakopane 18.VII.1951 r.
Redaktor Działu
Filozofii Niemieckiej
Do
Sekretariatu Komitetu Biblioteki
Klasyków Filozofii
n w W a r s z a w i e
W odpowiedzi na list z dn. 13 lipca br. donoszę uprzejmie co nastepuje:
1) Stwierdzam odbiór podpisanej przez dyr. Kuryluka umowy dotyczącej tłumaczenia „Krytyki czystego rozumu Kanta” i czekam na zapowiedziane jej uzupełnienie.
2) W związku z odrzuceniem proponowanych przeze mnie punktu umowy przewidującego ewentualności na wypadek śmierci tłumacza przed dostarczeniem podjętego przezeń tłumaczenia, oświadczam formalnie, że w każdym razie na wypadek mej śmierci przed oddaniem całości tłumaczenia „Krytyki czystego rozumu” rodzina moja nie zwróci wypłaconych mi uprzednio zaliczek.
3) Dziękuję za wstawienie przekładu „Opuscules et fragments inédits de Leibniz” (Couturat) do preliminarza budżetowego na r. 1951. (rozpoczęcie pracy).
4) O potrzebie dostarczenia próbki przekładu przez p. dr Gierułanką zawiadomiłem już uprzednio tłumaczkę. Rozumiałem jednak, że próbka ma być dostarczona mnie jako kierownikowi działu tłumaczeń z filozofii niemieckiej. Ponieważ to z treści listu Sekretariatu nie wynika, proszę o dokładne sprecyzowanie, komu ta próbka ma być dostarczona i kto ma ją ocenić. Zastrzegam sobie w każdym razie prawo głosu w tej sprawie.
5) Co do wysokości honorarium za tłumacznie „Opusculues” to suma 750 zł od arkusza była jedynie propozycją z mej strony z uwagi na trudności przekładu. Decyzja w tej sprawie należy do porozumienia się między Sekretariatem Komitetu (wzg.P.I.W.) a tłumaczką.
6) To samo odnosi się do przyspieszenia terminu wykończenia tłumaczenia. Zaznaczam jednak od siebie, że zamiar ukazania się książki w r. 1953 wydaje mi się zbyt wczesny zarówno z uwagi na trudność przekładu i obowiązkowe zajęcia tłumaczki na Uniwersytecie (jest adiunktem w U.J.) jak i na konieczność przeprowadzenia rewizji przekładu przez kierownika działu.
7) Natomiast punkt „(1)” domagający się ode mnie, żeby przed 1.września zreferować i uzasadnić dokonany przeze mnie wybór fragmentów z „Opuscules” przed utworzoną ad hoc komisją jest dla mnie nie do przyjęcia. Żądanie uzależniające w dodatku podpisanie umowy z tłumaczką od jego spełnienia wydaje mi się sprzeczne zarówno z dotychczasowym określeniem funkcji i obowiązków kierowników działów, jak i z uchwałami pełnego Komitetu: a) uchwałą przdzielającą mi leibniza do opracowania, b) zatwierdzającą moje propozycje wydania „Opuscules” Leibniza w pewnym wyborze.
n W sprawie tej jednak wstrzymuję się na razie od decyzji aż do dostarczenia mi przez P.I.W. czy też Komitet umowy dotyczącej obowiązków i zakresu praw kierowników działów. Zaznaczam jednak od razu, że nie mógłbym się podjąć w żadnym wypadku funkcji kierownika działu, gdyby przepisy odnośnej umowy ograniczały swobodę i odpowiedziailność kierownika działu w sprawach naukowych i przewidywały możliwość ingerencji w tych sprawach jakichkolwiek innych czynników Komitetu, powołanych ad hoc komisyj itp. i to w toku pełnionych prz przez kierownika działu jego funkcji.
n Proszę tedy o jak najszybsze przesłanie mi odnośnej umowy, żebym mógł zająć w tej sprawie stanowisko.
8) Niezależnie od powyższej sprawy zasadniczej zaznaczam, że nie mam nic przeciwko wydaniu pełnego tekstu „Opuscules” Leibniza wydanego przez Couturata. Sądziłem jednak, że z uwagi na to, że w wydaniu Couturata występuje szereg fragmentów mało ważnych i odbierających książce jednolitość – np. fragmenty natury teologicznej i ściśle matematycznej – jest rzeczą wskazaną dokonać pewnego wyboru z tekstów ogłoszonych przez Couturata – zwłaszcza z uwagi na koszta wydawnictwa i cel wydania tej książki po polsku. I dlatego postawiłem wniosek uchwalony na posiedzeniu 3.VII.b.r. proponujący dokonanie pewnego wyboru. Wybór dokonany przeze mnie jest zresztą całkie tymczasowy i ma na celu jedynie zorientowanie się z grubsza co do objętości publikacji, a nad tłumaczeniem, gdy dokładna analiza treści fragmentów wykaże. które z nich są w całości publikacji treściowo niezbędne z uwagi na związki zachodzące między fragmentami. Ustalenie tego stanowi właśnie naukową współpracę redaktora działu z tłumaczem, a propozycja, by o tym decydować na choćby kilkugodzinnym posiedzeniu z osobami, które same książki gruntownie nie znają, świadczy tylko o nieprzemyśleniu całej sprawy przez autora tej propozycji.
prof.R.Ingarden