List od Jana Patočki z 16.02.1948
Praga XVIII
Hošťálkova 103
Wielmożny Panie Profesorze,
n przede wszystkim proszę mi wybaczyć, że przez dłuższy czas nie odpowiadałem. Zwlekałem z tym, czekając na zakończenie semestru. Podróże z Pragi do Brna, które odbywam co tydzień, uniemożliwiają mi w trakcie semestru angażowanie się w różne sprawy. Wydaje się jednak obecnie, że sytuacja zaczyna się stabilizować.
n Sam nie mógłbym tłumaczyć Pana książek, nie znam wystarczająco dobrze Pana języka, niech Bogu będzie wybaczone. Z radością jednak pomogę przy planowanych przekładach. Nie wiem, czy już Panu pisałem, że na brnieńskim Wydziale Filozoficznym pracuje Pana wielki admirator, profesor Frank Wolman, który na Das literarische Kunstwerk i O poznawaniu dzieła literackiego[1] oparł swoje wykłady na temat literatury słowiańskiej w ujęciu porównawczym. Nie brak tu i innych zainteresowanych, związanych z kręgiem Mukařovskiego, zwłaszcza Pavel Trost, z którym obecnie rozmowy na temat przekładu prowadzi p. Mágr z Orbisu[2]. Na horyzoncie są więc dwa przedsięwzięcia. Jedno o charakterze literaturoznawczym, które interesowałoby przede wszystkim prof. Wolmana – przekład Pana polskiego dzieła O poznawaniu[3], zapewne z niektórymi [nieczytelne] ze Szkiców. Nadmienię, że jeśli chodzi o orientację polityczną, Wolman jest komunistą i uznaje jedynie dziesięć Pańskich wykładów, dotyczących formalnej analizy dzieła, nie Pańską ogólną filozofię. Drugie przedsięwzięcie, bardziej ogólnoestetyczne, zostałoby zrealizowane przez Orbis. P. prof. Wolman sam zapewne zaproponowałby tłumacza, którym byłby jego syn, kandydat filozofii[4]. W każdym wypadku zastrzegłbym sobie prawo do wglądu i poprawek, jeśli tylko Pan wyraziłby na to zgodę.
n Z prof. Wolmanem rozmawiałem również o tym, że wspaniale byłoby zaprosić Pana do Brna na gościnne wykłady. Ja co prawda do tej pory nie otrzymałem stałej posady, a cały nasz wydział (pedagogiczny) nie został dotychczas powołany. Kiedy tylko jednak tak się stanie, a nie może to trwać zbyt długo, podejmę starania, aby obydwa[5] wydziały mogły Pana przyjąć jako gościa.
n Tymczasem kończę i raz jeszcze proszę Pana o wybaczenie, że odpowiadam tak późno.
Z wyrazami szacunku
n Jan Patočka
16.II.48
[1] Tytuł dzieła podany w języku polskim.
[2] Orbis – założona w 1921 roku drukarnia i wydawnictwo w Pradze.
[3] Tytuł podany w języku polskim.
[4] Kandydat nauk (cz. kandidát věd) – stopień naukowy odpowiadający polskiemu stopniowi doktora, stosowany w Związku Radzieckim, a od 1953 roku oficjalnie również w Czechosłowacji.
[5] Podkreślenie autora.